content
Mühazirə 5. Mədəni və kreativ istehsalatlar
Mühazirə 5. Mədəni və kreativ istehsalatlar
Sənaye istehsalının əlamətləri, məsələn, konveyer üsulu çoxdan məlumdur. Misal üçün, XVII əsrdə, şəkillərə qarşı artmış tələbatı ödəmək üçün Peter Paul Rubens şagirdlərinin onun eskizləri əsasında işlədiyi, özünün isə sonda rəsmə bir neçə müəllif cizgisi əlavə etdiyi emalatxana yaratmışdı.

Ancaq mədəni və kreativ istehsalat məfhumu çox sonralara aiddir. İncəsənət iqtisadiyyatçısı və nəzəriyyəçisi Pyer Luici Sakko onların yaranmasını XIX və XX əsrlərin qovuşmasında baş verən sənaye inqilabı ilə bağlayır. Həmin dövrün yenilikləri – radio, səsyazma, fotoqrafiya, kino, mükəmməlləşdirilmiş çap texnologiyası – mədəniyyətlə təmas imkanını genişləndirdilər və yaradıcı proseslərə təsir etdilər.

Mədəni və kreativ istehsalata incəsənətin teatr və rəngkarlıq sahələri, kinematoqraf, televiziya və radio, nəşriyyat işi, kompüter oyunları, yeni media, memarlıq, dizayn, dəb və reklam aiddirlər.

"Mədəni istehsalat" və "kreativ istehsalat" terminləri demək olar ki, bir-birlərini əvəz edə bilərlər. "Mədəni istehsalat" məfhumu daha çox mədəni irsə və yaradıcılığın ənənəvi növlərinə aiddir, "kreativ istehsalat" adı altında isə tətbiqi yaradıcı təcrübələr, intellektual mülkiyyətin yaradılması hesabına alınan gəlir və açılan iş yerlərinin artırılması ilə bağlı yeniliklər nəzərdə tutulur. Vizual olaraq onları belə düzmək olar:

İndi biz mədəni və kreativ istehsalatın yeni formalara keçidini müşahidə edirik. Bu formalarda məzmunun istehsalçı və istehlakçısı arasındakı dəqiq bölünmələr artıq yoxa çıxmağa başlayır. Mədəni və kreativ sahələr iqtisadi fəaliyyətin yeni, dinamik formalarının sələfləri hesab olunur. Sənaye cəmiyyətindən intellektual cəmiyyətə keçid əsnasında məsələlərin həll edilməsində yaradıcı yanaşma rəqabətə davamlılığın vacib amilinə çevrilir.

 

Dostlara bildirmək