Hal və misal mənbələri: Lidiya Varbanova (2016), İncəsənət sahəsində beynəlxalq sahibkarlıq, Nyu-York / London Routledge:

https://www.amazon.com/International-Entrepreneurship-Arts-Lidia-Varbanova/dp/1138844357

BUCKET FEET (ABŞ): BEYNƏLXALQ ŞƏBƏKƏ VƏ HEKAYƏÇİLİYƏ ƏSASLANAN BİZNES-MODEL

BucketFeet (www.bucketfeet.com) dünyanın hər yerindən ayaqqabı dizayn edən yeni sənətkarlarla əməkdaşlıq edərək insanları birləşdirmək missiyasını yerinə yetirən, sənətkarlar tərəfindən dizayn edilmiş ayaqqabıların istehsalı üzrə ixtisaslaşmış şirkətdir.

Şirkətin yaradıcılarından biri olan Raca Nemani 2008-ci ildə maliyyə sahəsini tərk etdikdən sonra dünyanı gəzirdi. Raca Buenos-Ayresdə birlikdə könüllü kimi fəaliyyət göstərdikləri zaman Aron Fireşteynlə qarşılaşıb. Onlar dostlaşıblar və Raca Nemani Arondan əllə çəkilmiş bir cüt ayaqqabı alıb. Aron hələ kollecdə oxuyarkən bu cür incəsənət əsərlərinin satışı ilə məşğul olmağa başlamışdı. Ayaqqabılar unikal idi və səyahəti boyu bir çox insan onlarla maraqlanmışdı. 2011-ci ildə Raca və Aron Çikaqoda şirkəti açdılar.

Şirkətin biznes-modeli sənətkarlar tərəfindən dizayn edilən hər bir ayaqqabının unikallığına əsaslanır. Dünyanın hər yerindən olan sənətkarlar BucketFeet şirkətinin sənətkarı olmaq üçün müraciət edə bilərlər. Ən yaxşı incəsənət əsərləri BucketFeet ayaqqabılarının üzərində əks olunur.

Dizaynları seçilən sənətkarlar satılan hər cüt ayaqqabı üçün 250 $-dan başlayan tariflərlə əmək haqqı alırlar. Şirkətin əsas hissəsini təşkil edən sənətkarlar şəbəkəsi daim böyüyür və hazırda 100-dən çox ölkədən olan 25000-dən artıq sənətkarı - rəssam, dizayner və illüstratoru əhatə edir¹. Şirkətin unikallığı sadəcə biznes-modelində və markasında deyil, eyni zamanda hər bir sənətkarın hekayəsində və məhsullarla sənətkar profilləri arasındakı əlaqədədir.

BucketFeet məhsullarını adətən onlayn rejimdə, müstəqil butiklər və pərakəndə satış obyektləri vasitəsilə satır. Şirkət birbaşa ABŞ, Avstraliya, Birləşmiş Krallıq, Almaniya və Kanadaya yük daşınması həyata keçirməklə beynəlxalq səviyyədə inkişaf edir. Onun Maniladan başlamaqla tezliklə  Asiyada da pərakəndə satış obyektləri açmaq planı var. BucketFeet ayaqqabıları 30 ölkədə satılır. Şirkətin gəlirinin 50 faizindən çoxu xaricdən gəlir².

SOUNDCLOUD: QLOBAL ƏHATƏLİLİKLƏ NƏTİCƏLƏNƏN FRiMİUM BİZNES-MODEL

SoundCloud (https://soundcloud.com) yaradıcılar tərəfindən yaradıcılar üçün qurulmuş aparıcı audio platformadır, o, istifadəçilərinə dünyanın ən böyük musiqi və audio yaradıcıları cəmiyyətinə əvəzsiz müraciət imkanı verir. SoundCloud hamının onlayn rejimdə və ya mobil qurğular vasitəsilə orijinal musiqi və audio nümunələri tapmasına, bir-biri ilə əlaqə saxlamasına, səsini dünya ilə paylaşmasına imkan verir. SoundCloud (https://on.soundcloud.com ) 2014-cü ildə yaradılmış yeni partnyorluq proqramıdır. Proqramın yaradıcıları artıq işlərini paylaşmaqla pul qazanmaq imkanına sahibdirlər.

SoundCloud 2007-ci ildə Berlində yaradılıb və 2008-ci ildə səs dizayneri Aleksandr Lcanq və musiqinin şəkil, video və mətnlə müqayisədə internetdə istifadə edilməmiş sahə olduğunu aşkar edən sənətkar Erik Uoxlfors tərəfindən fəaliyyətinə start verilib. Frimium mənfəət əldə etmə modeli və qlobal əhatə məqsədi startap mərhələsindən başlayaraq formalaşıb. Yaradıcılıq kontentlərinin pula çevrilməsi üçün abunə həlledici komponent olacağı üçün gələcəkdə şirkətin təkliflərinin təməl daşına çevriləcək.

Hər dəqiqə internet səhifəsinə 12 saatlıq audio yüklənir və hazırda orada 100 milyondan artıq musiqi nümunəsi var. Sayt eyni zamanda hər ay 175 milyondan artıq unikal istifadəçi cəlb edir. Şirkətin innovativ xüsusiyyətləri aşağıdakılardır:

• O, orijinal musiqi və audio yazıları dostlarınızla və ya açıq şəkildə bloqlarda, internet səhifələrində və sosial şəbəkələrdə daxil edilə bilən pleyerlər vasitəsilə paylaşmanıza imkan verir.

• İstifadəçilərin audio və ya musiqi nümunələrinin müəyyən hissələrinə "vaxtı planlanmış qeydlər" yazmalarına imkan verir. Bu qeydlər musiqi oxudulduğu müddətdə başqa istifadəçilər tərəfindən görünür.

• Ödənişsiz funksiyalar təmin edir - yəni, istifadəçilər istədikləri qədər kontent dinləyə, yaradıcı şəxslər isə öz profillərinə 180 dəqiqəyə qədər audio yükləyə bilərlər.

• Premium abunəlik yaradıcı şəxsləri daha çox yükləmə vaxtı və ətraflı statistika kimi əlavə funksiyalarla təmin edir.

• Premium partnyorlar platformada SoundCloud proqramı vasitəsilə (hazırda yalnız ABŞ-da) pul qazanmaq imkanına malikdir. Hazırda proqramın etiketlər, podkasterlər və yeni sənətkarlar daxil olmaqla 20 000-dən artıq partnyoru var.

SoundCloud şirkətinin Berlin, London, Nyu-York və San-Fransiskoda yerləşən ofislərində 300-dən artıq tam ştatlı əməkdaş çalışır. Bura, demək olar ki, hər audio yazı üçün gedilən və sənətkarların öz musiqilərini nümayiş etdirdiyi yerdir. SoundCloud illər ərzində Dünya İqtisadi Forumunun "Texnologiya Pionerləri", "Fast Company" şirkətinin "Dizayn İnnovasiyaları", "Fortune" jurnalının "40 under 40", "MIT technology review" jurnalının "35 yaşından kiçik innovatorlar", Almaniyanın TNW jurnalının "Startup Awards" mükafatı, "IAIR AWARDS", "Crunchie", eləcə də çox sayda "Lovie" və "Europas" mükafatları daxil olmaqla bir çox mükafat almışdır.